50. Một thời, Thế Tôn trú ở Sāvatthi, tại Jetavana, trong khu vườn của ông Anāthapiṇḍika. Lúc bấy giờ, một số đông Tỷ-kheo sau khi đi khất thực, ăn xong và trở về, cùng nhau ngồi hội họp trong hội trường, cạnh tranh, luận tranh, đấu tranh, đả thương nhau với binh khí miệng lưỡi. Rồi Thế Tôn vào buổi chiều, từ chỗ thiền tịnh đứng dậy, đi đến hội trường; sau khi đến, ngồi xuống trên chỗ đã soạn sẵn. Sau khi ngồi xuống, Thế Tôn nói với các Tỷ-kheo:

– Này các Tỷ-kheo, nay các ông hội họp, bàn đến vấn đề gì? Câu chuyện gì giữa các ông đang bị gián đoạn? – Ở đây, bạch Thế Tôn, chúng con sau khi đi khất thực, ăn xong và trở về, chúng con ngồi hội họp trong hội trường, cạnh tranh, luận tranh, đấu tranh, đả thương nhau với binh khí miệng lưỡi.

– Này các Tỷ-kheo, thật là không xứng đáng cho các ông, các thiện nam tử, vì lòng tin xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, lại sống cạnh tranh, luận tranh, đấu tranh, đả thương nhau với binh khí miệng lưỡi. Này các Tỷkheo, có mười pháp này cần phải ghi nhớ,⁵⁹ tạo thành tương ái, tạo thành tương kính, đưa đến hòa đồng, đưa đến không tranh luận, hòa hợp, nhất trí. Thế nào là mười?

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo có giới,⁶⁰ sống được chế ngự với sự chế ngự của Giới bổn (Pātimokkha), đầy đủ uy nghi chánh hạnh, thấy sự nguy hiểm trong các lỗi nhỏ nhặt, chấp nhận và học tập trong các học pháp. Phàm vị Tỷkheo nào có giới, sống chế ngự... trong các học pháp. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái, tạo thành tương kính... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo có nghe nhiều, thọ trì điều đã được nghe, cất giữ điều đã nghe; những pháp gì, sơ thiện, trung thiện, hậu thiện, có văn, có nghĩa, tán thán Phạm hạnh hoàn toàn viên mãn thanh tịnh, các pháp như vậy, vị ấy nghe nhiều, thọ trì, đã đọc tụng bằng lời, đã quan sát với ý, đã khéo thông đạt nhờ chánh kiến. Này các Tỷ-kheo, phàm vị Tỷ-kheo nào có nghe nhiều, thọ trì điều đã được nghe... khéo thông đạt nhờ chánh kiến. Đây là pháp cần phải ghi nhớ tạo thành tương ái, tạo thành tương kính... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo làm bạn với thiện hữu, thân với thiện hữu, giao thiệp với thiện hữu. Này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo nào làm bạn với thiện hữu... giao thiệp với thiện hữu. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo dễ nói, thành tựu những pháp tác thành người dễ nói,⁶¹ kham nhẫn và khéo chấp nhận những lời giáo giới. Này các Tỷkheo, vì rằng, vị Tỷ-kheo nào dễ nói... khéo chấp nhận những lời giáo giới. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo phàm có những công việc cần phải làm, hoặc lớn, hoặc nhỏ đối với các vị đồng Phạm hạnh; ở đây, vị ấy khéo léo và tinh cần, thành tựu sự suy tư đến các phương tiện, vừa đủ để làm, vừa đủ để tổ chức. Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo nào, phàm có những công việc gì... vừa đủ để tổ chức. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ưa Pháp, cùng nói chuyện một cách dễ thương, vô cùng hân hoan trong Thắng pháp, trong Thắng luật. Này các Tỷkheo, phàm Tỷ-kheo nào ưa pháp... trong Thắng luật. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo sống tinh cần tinh tấn, đoạn trừ các pháp bất thiện, làm cho đầy đủ các thiện pháp, nỗ lực kiên trì, không bỏ rơi gánh nặng đối với các thiện pháp. Này các Tỷ-kheo, phàm Tỷ-kheo nào sống tinh cần tinh tấn... đối với các thiện pháp. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo biết đủ đối với các vật dụng như y, đồ ăn khất thực, sàng tọa, dược phẩm trị bệnh. Này các Tỷ-kheo, phàm Tỷ-kheo nào biết đủ... dược phẩm trị bệnh. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo chánh niệm, thành tựu niệm tuệ tối thắng, ức niệm, tùy niệm việc đã làm từ lâu, đã nói từ lâu. Này các Tỷ-kheo, phàm Tỷ-kheo nào chánh niệm... đã nói từ lâu. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái... hòa hợp, nhất trí.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo có trí tuệ, thành tựu với trí tuệ về sanh diệt, trí tuệ thuộc bậc Thánh, thể nhập và hướng đến chơn chánh đoạn tận khổ đau. Này các Tỷ-kheo, phàm Tỷ-kheo nào có trí tuệ, thành tựu với trí tuệ về sanh diệt, trí tuệ thuộc bậc Thánh, thể nhập và hướng đến chơn chánh đoạn tận khổ đau. Đây là pháp cần phải ghi nhớ, tạo thành tương ái, tạo thành tương kính, đưa đến hòa đồng, đưa đến không tranh luận, hòa hợp, nhất trí.

Chú thích:
⁵⁹ Dhammo sāraṇīyo. Xem D. III. 245.
⁶⁰ Xem A. V. 23; GS. V. ¹⁸ (kinh ¹⁷ ở trước). ⁶¹ Xem A. II. 148; III. 180.